ในกระบวนการผลิต ระบบท่อ และเครื่องจักรกล "ปะเก็นแผ่น" ถือเป็นองค์ประกอบสำคัญ แต่มีความสำคัญอย่างยิ่ง ในการปิดผนึก ลดการสูญเสียของเหลว ก๊าซ หรือไอระเหย ในสภาพแวดล้อมแรงดันสูง อย่างไรก็ตาม แม้ว่าปะเก็นจะดูเหมือนเป็นอุปกรณ์ที่ใช้งานง่าย แต่ในความเป็นจริง หากตัดสินใจพลาดในการเลือกใช้ อาจทำให้ระบบเกิดปัญหารุนแรง ไม่ว่าจะเป็นการเกิดรอยรั่วที่อันตราย ความเสียหายต่อเครื่องจักร หรือส่งผลกระทบต่อความปลอดภัยของบุคลากรก็ตาม

มักพบว่าผู้ที่ไม่มีประสบการณ์ หรือแม้แต่ช่างผู้มีประสบการณ์บางคน มักจะมองข้ามรายละเอียดที่สำคัญในการเลือกปะเก็นแผ่น ไม่ว่าจะเป็นไม่พิจารณาวัสดุให้เหมาะกับงาน ใช้ขนาดไม่ถูกต้อง หรือติดตั้งผิดพลาด ซึ่งข้อผิดพลาดเหล่านี้อาจนำไปสู่การหยุดชะงักของกระบวนการผลิต ค่าใช้จ่ายที่เพิ่มขึ้นจากการซ่อมแซม และส่งผลให้เกิดเหตุไม่คาดคิดได้ ซึ่งเรื่องที่ไม่ควรมองข้ามเกี่ยวกับปะเก็นแผ่นมีอะไรบ้าง เรามาลองดูกันในบทความนี้เลย

จุดผิดพลาดที่พบได้บ่อยในการเลือกใช้ ปะเก็นแผ่น

สำหรับผู้ที่ยังไม่มีประสบการณ์ มักพลาดจุดสำคัญที่กระทบต่อ ประสิทธิภาพของระบบการทำงานโดยรวม นี่คือปัญหายอดฮิตที่เกิดขึ้นประจำ พร้อมวิธีหลีกเลี่ยง เพื่อให้คุณเลือกใช้ปะเก็นได้ถูกต้องและปลอดภัย

เลือกวัสดุผิดประเภท ทำให้ปะเก็นเสื่อมสภาพเร็วปะเก็นแผ่น มีหลายวัสดุให้เลือก เช่น Natural Rubber, Fiber, Graphite, PTFE, รวมถึงโลหะ แต่ละประเภทเหมาะกับงานที่ต่างกัน หากเลือกผิดประเภท อาจหมดสภาพเร็ว และทำให้การซีลไม่สมบูรณ์ ตัวอย่างที่พบบ่อย เช่น การเลือกใช้ปะเก็นยางกับงานที่ต้องเจอความร้อนสูง จนทำให้ยางกรอบและแตกเร็วขึ้น หรือการนำปะเก็นไฟเบอร์ไปใช้กับสารเคมีที่กัดกร่อนแรงจนเสียหาย เพราะฉะนั้น การเลือกวัสดุปะเก็นที่เหมาะสมกับสารที่ต้องการซีล ความร้อน และแรงดันที่ต้องรองรับจึงเป็นสิ่งที่ละเลยไม่ได้

มองข้ามปัจจัยด้านอุณหภูมิและแรงดัน อีกหนึ่งข้อผิดพลาดที่พบบ่อย คือการเลือกปะเก็นโดยไม่คำนึงถึง ขีดจำกัดของอุณหภูมิและแรงดันในระบบ อาจนำไปสู่การเสื่อมสภาพของปะเก็นอย่างรวดเร็ว หรือการรั่วซึมที่คาดไม่ถึง ระบบที่มีอุณหภูมิสูง เช่น ไอน้ำร้อนในอุตสาหกรรม หากใช้ปะเก็นผิดประเภทอาจเกิดการแข็ง เปราะ หรือไหม้ได้ ในทางกลับกัน หากเป็นระบบที่ต้องเจอแรงดันสูงอย่างท่อส่งแก๊ส หากใช้ปะเก็นผิดประเภท อาจทำให้ปะเก็นแตกหักและเกิดการรั่วไหลร้ายแรง

ใช้ขนาดและความหนาไม่ถูกต้อง ความหนาและขนาดของปะเก็นมีผลต่อ สมรรถนะของการปิดผนึก หากเลือกขนาดผิด เช่น ใช้ปะเก็นที่บางเกินไป อาจทำให้แรงกดซีลไม่เพียงพอ ส่งผลให้เกิดช่องว่างและรั่วซึมได้ ในทางกลับกัน หากใช้ปะเก็นที่หนาเกินไป อาจต้องเพิ่มแรงขันเกินจำเป็น ซึ่งอาจทำให้หน้าแปลนบิดเบี้ยวหรือเสียหายได้ ปัญหายอดฮิตอีกข้อคือการตัดปะเก็นผิดไซซ์ ส่งผลให้ติดตั้งไม่พอดี ส่งผลให้แรงกดกระจายตัวไม่เท่ากัน จนเกิดการรั่วได้ง่ายขึ้น

สรุป: อย่าปล่อยให้ปะเก็นแผ่นเป็นจุดอ่อนของระบบ ถึงแม้ว่าปะเก็นจะดูเป็นแค่ชิ้นส่วนเล็กๆ แต่ถ้าเลือกผิดหรือติดตั้งพลาด อาจส่งผลเสียต่อระบบในระดับที่ไม่ควรมองข้าม ตั้งแต่การรั่วซึมของของเหลวและแก๊ส ไปจนถึงการเสียหายของเครื่องจักรและความเสี่ยงด้านความปลอดภัย การเลือกปะเก็นที่เหมาะสมกับวัสดุ อุณหภูมิ แรงดัน และการติดตั้งที่ถูกต้อง จึงเป็นสิ่งสำคัญที่จะช่วยให้ระบบของคุณมีอายุการใช้งานยาวนานและปลอดภัย